نان لاکو چیست؟

درباره نان لاکو چقدر میدانید؟ آیا تا به حال اسمش را شنیده‌اید؟

لاکو، نان بسیار نازکی است که در گیلان با آرد برنج تهیه میشود. این نان را روی ساج معمولی نمی‌پزند بلکه خمیر را بر بدنه خارجی تنور کوچکی که مثل ساج روی آتش داغ شده، می‌چسبانند تا پخته شود. در واقع شیوه پخت این نان از نظر فنی تفاوت چندانی با شیوه پخت نان‌های ساجی ندارد. تنور پخت این نان حدوداً شصت سانتی‌متر ارتفاع دارد و قطر دایره قاعده آن چهل سانتی‌متر و قطر راس کوچک مخروطی‌اش حدود ده سانتی‌متر است. شعله آتش به درون آن میتابد و آن را داغ می‌کند و نان لاکو به جداره بیرونی تنور چسبانده می‌شود تا بپزد.

روش پخت نان لاکو:

برای تهیه نان لاکو، ابتدا مقداری آب در داخل دیگ ریخته و آن را روی اجاق می‌گذارند تا به جوش آید. سپس آرد برنج را در داخل سینی لبه‌دار ریخته و هر بار با ریختن یک لیوان آب و مالش دادن، خمیر را تهیه می‌کنند. بعد خمیر را کاملاً ورز داده  تا به شکل دایره‌هایی ضخیم و نه چندان بزرگ درآید ( به ضخامت یک و به قطر ۴ تا ۵ سانتی‌متر). سپس آنها را داخل آب جوش قرار می‌دهند تا کاملاً بپزد. برای پی بردن به پخت کامل خمیر، یکی از دایره‌های خمیری را از آب جوش بیرون آورده و داخل آن را نگاه می‌کنند. پس از پخته شدن، آنها را از آب خارج کرده و در ظرف ریخته و مقداری آرد گندم روی آن می‌پاشند و مجدداً ورز می‌دهند تا به صورت گلوله‌ای بزرگ درآید (آرد گندم باعث شیرین شدن خمیر و مانع چسبیدن به دست می‌شود).

سپس خمیر را به گلوله‌های کوچک درآورده و روی سطح صاف می‌گذارند. سطح موردنظر را با کمی روغن چرب می‌کنند تا خمیر به آن نچسبد. برای تهیه خمیر لاکو درست مثل خمیر گندمه نان، اول خمیر خالص برنج گرده می‌شود. سپس در آب جوش پخته شده و دوباره با مشت زدن ورز داده می‌شود. هنگام مشت زدن اندکی هم آرد گندم (نیم کیلوگرم در پنج کیلوگرم آرد برنج) به آن اضافه می‌شود. تنها تفاوتشان این است که خمیر لاکو سفت‌تر از خمیر گندمه نان است. چانه‌های لاکو را با وردنه پهن می‌کنند. سپس آن را بر بدنه تنور می‌چسبانند تا بپزد. خمیر این نان هم بدون خمیرمایه تهیه می‌شود و مخلوطی از آب، آرد و نمک است. برای خوش‌رنگ شدن خمیر به دلخواه به آن زردچوبه یا زعفران هم اضافه می‌کنند.

برای تهیه لاکو معمولاً اول برنج را خیس می‌کنند. بعد آن را می‌خشکانند و سپس آرد می‌کنند تا نان بهتری از آن بدست آید.

مراحل تهیه نان لاکو گیلانی را در تصویر زیر ببینید:

منبع: “کتاب تولید انواع نان و محصولات آردی سنتی/مسعود نجف نجفی

اگر به نان و شیرینی‌های گیلانی علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم طرز تهیه کلوبیج نونی را هم ببینید.