حلوا، نوعی شیرینی است که منشا آن ایران است و به طور گسترده در خاورمیانه و هند نیز رواج دارد. این نام برای انواع مختلفی از شیرینی‌ها یا دسرهای دیگر نیز استفاده می‌شود؛ به طور کلی خمیر غلیظی که از آرد، کره، روغن مایع، زعفران، گلاب، شیر، پودر کاکائو و شکر تهیه شده باشد، آن را حلوا می‌نامند.
کلمه حلوا بین سال‌های ۱۸۴۰ و ۱۸۵۰ از رومانیایی وارد زبان انگلیسی شد که از زبان ترکی عثمانی “حلوى” گرفته شده است. خود این کلمه حلوی نیز در اصل از زبان عربی مشتق شده است و به معنای شیرین است.
اما منشأ حلوا در ایران (ایران امروزی) است. که مواد اصلی آن آرد گندم و شکر و گلاب است.
بیشتر انواع حلوا شیرینی‌های نسبتا متراکمی هستند که با شکر یا عسل شیرین شده اند. با این حال، بافت آنها متفاوت است. به عنوان مثال، بافت حلوا بر پایه بلغور می‌تواند مانند کوسکوس بسیار کره‌ای بوده و ظاهری شفاف شبیه به ژلاتین داشته باشد، در حالی که حلوای کنجدی خشک‌تر و تردتر است.
انواع حلوا با پایه‌های مختلف:
حلوای غلات
حلوای غلات از برشته کردن آرد یا نشاسته ذرت در روغن، مخلوط کردن آن به شکل روکس(تفت دادن آرد و مخلوط کردن آن با روغن روی حرارت) و پختن آن با شربت شیرین درست می‌شود. از نشاسته ذرت به ندرت استفاده می‌شود.
غذاهای تهیه شده از بلغور گندم شامل “سوجی کا حلوا” (سوجی شیرا، راوا شیره) در هند و “حلوای سمولینا” در ترکیه است. برای تهیه این نوع حلوا، بلغور را ابتدا در روغن یا کره، سرخ می‌کنند. وقتی به رنگ دلخواه رسید، به آن مخلوط شکر با آب یا شیر به دلخواه اضافه می‌کنند تا طعم و قوام مطلوب بدست بیاید.
یک نوع دیگر از حلوای غلات نیز، حلوای آرد برنج بر پایه لبنیات، معروف به “پاتین حلوا” است که یک غذای لذیذ برمه‌ای بومی شهر پاتین است.
حلوای کنجد
حلوای کنجد در بالکان، لهستان، خاورمیانه و سایر مناطق اطراف دریای مدیترانه محبوب است. مواد اولیه این شیرینی کره کنجد (تاهینی) و شکر، گلوکز یا عسل است. در برخی از دستور‌العمل‌ها سفیده تخم مرغ یا ریشه گل ختمی را برای تثبیت روغن در مخلوط یا ایجاد بافت متمایز برای شیرینی، به آن اضافه می‌کنند. امروزه مواد و طعم دهنده‌های دیگر مانند مغز پسته، پودر کاکائو، آب پرتقال، وانیل یا شکلات اغلب به مخلوط تاهینی و شکر اضافه می‌شوند.
در ایران این نوع حلوا به “حلوا شکری” معروف است که معمولاً در وعده صبحانه مصرف می‌شود.
حلوای آفتابگردان
احتمالاً نام این حلوا کمتر به گوشتان خورده باشد. حلوای آفتابگردان در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و همچنین در بلغارستان و رومانی رایج است. در این حلوا، به جای کنجد از تخمه آفتابگردان بو داده شده استفاده می‌شود. ممکن است شامل مواد دیگری مانند آجیل، پودر کاکائو یا وانیل نیز باشد. در سال ۱۹۹۶ حدود ۴ تا ۵ هزار تن حلوای آفتابگردان سالانه توسط اوکراین تولید می‌شد.
حلوای بادام زمینی
در آرژانتین، مهاجران یونانی در آغاز قرن بیستم نوعی حلوا به نام “مانتکل” را از کره بادام زمینی ساختند که در حال حاضر با نام Mantecol و همچنین Nucrem به بازار عرضه می‌شود. این محصول به طور گسترده در کشورشان مصرف می‌شود.
حلوای نخی
“حلوای پیشمانیه” (به زبان ترکی) یا “حلوای نخی” نوعی شیرینی سنتی است که در کوجایلی ترکیه تهیه می‌شود و از نخ‌کردن رشته‌های نازک حلوا به شکل شیرینی سبک درست می‌شود. رشته‌ها عمدتاً از آرد گندم و شکر ساخته می‌شوند و به طور مداوم به شکل توپ پیچیده می‌شوند و سپس فشرده می‌شوند. در نتیجه حلوایی با قوام سبک، شبیه به آب نبات پنبه بدست می‌آید. حلوای نخی را می‌توان در طعم‌های معمولی و پسته‌ای تهیه کرد.
نسخه مشابهی از حلوای نخی بر پایه نخود در شمال هند رایج است. کمی متراکم‌تر است و اغلب به آن پاتیسا یا سوهان پاپدی می‌گویند. در آشپزی چینی، آب نباتی شبیه حلوای نخی یا پشمک که به آب‌نبات ریش اژدها معروف است، به عنوان میان وعده یا دسر مصرف می‌شود.
انواع حلواهای ایرانی:
تنوع حلوای ایرانی به لطف قنادان و شیرینی‌پزان خوش ذوق روز به روز بیشتر می‌شود. این تنوع نه تنها در طعم و مزه بلکه در شکل ظاهری حلواها نیز تاثیر گذاشته است.
از حلوای آرد گندم ساده و زعفرانی گرفته تا حلوای هویج و کدو و زنجبیلی و … که در انواع فرم‌ها تهیه می‌شود. برایمان بنویسید چه نوع حلواهایی را در ایران می‌شناسید و حلوای مخصوص شهر شما چه نام دارد و چطور تهیه می‌شود؟
حلوای نخی عجب چیزیه