قطاب، یه شیرینی قدیمیه که هر کسی که یه کمی با فرهنگ و آداب ما ایرانیها آشنا باشه، حتماً اسمش رو شنیده. این شیرینی یه چیزی شبیه به توپکهای گرد یا بیضی شکل هست، با دونههای کوچیک شکری که روش ریخته میشه، همون پودر قند.. وقتی یه گاز ازش میزنی، تازه میفهمی تو دلش چی داره! یه ترکیب خوشمزه و باورنکردنی از هل و دارچین و مغز آجیلی. واقعاً لذیذه! نمیدونم چرا دلم خواست دقیق توضیح بدم، شاید بخاطر اینه که واقعاً دوسش دارم!
از لحاظ تاریخی هم، قطاب خیلی قدیمیه، از دوران قاجار بهمون رسیده. به نظرم از اون شیرینیهایی هست که بیشتر از خوردنش، بوش و طعمش خاطراتی رو برات زنده میکنه. بهترین قطاب رو من توی یزد خوردم، واقعاً جایی که این شیرینی معروفترین و خوشمزهترینش رو داره. البته اون موقع هنوز با قطاب قزوین آشنا نشده بودم!
قطاب سوغات کدوم شهرها هست؟
اگر بپرسی قطاب سوغات کدوم شهره، اولین جوابی که میشنوی، یزد هست. بعضی هم کرمان رو میگن. از اونجاییکه آب و هوای این دو شهر شباهت زیادی به هم دارند، سوغاتیهای شبیه به هم دارند. طرز تهیه قطاب کرمانی و قطاب یزدی خیلی شبیه به هم هست و میشه گفت تفاوت زیادی با هم ندارند.
در کل شیرینی قطاب دو بخش داره: لایهی بیرونی و مغز داخلی. لایهی بیرونیش یه جور نون سرخ شدهست که با آرد گندم، شیر یا ماست و زرده تخم مرغ درست میشه، بعد از طبخ هم توی پودر قند غلطانده میشه. مغز داخلیش هم از مخلوط پودر بادام، پودر قند و هل درست میشه. قطاب کرمانی هم یه جور شیرینی سنتی دیگه است که با قطاب یزدی کمی تفاوت داره. خمیرش نرم و لطیفه و مغزیش از ترکیب پسته، گردو، نارگیل، هل و گلاب درست میشه، که این باعث تمایزش از قطاب یزدی میشه. و برای اونایی که عاشق قطاب عسلی هستند، باید بگم که که توی قطاب عسلی، عسل به جای پودر قند استفاده میشه.
علاوه بر اینها، یه مدل قطاب دیگه هم داریم، قطاب لکی یا برساق لکی؛ این شیرینی خفن از خطه لرستان نورآباد میاد. خمیر این شیرینی با رازیانه درست میشه و مواد داخلیش شامل دارچین، هل، گلاب، گردو و شکر هستن. به عنوان یه شیرینی محلی، برساق یه جور کلوچه سادهایه که حتی نیازی به فر هم نداره، بنابراین همه میتونن اون رو برای مهمونیهاشون بپزن. (طرز تهیه قطاب لکی یا برساق لکی برای شما).
باز یک مدل دیگه هم داریم، قطاب بابلی! این قطاب شکلش کمی متفاوت هست. کمی بزرگتر هست و شبیه به پیراشکی هست که معمولاً برای خوشگلی دورش رو چین چین میدن. از تفاوتهای دیگهاش بخوام بگم، نونش به نازکی نون قطاب های یزد وکرمان نیست. و مواد داخلیش بادوم یا گردو هست.
قطاب رضا، سوغات شهر قزوین
و اما، رسیدیم به خوشمزهترین و هیجانانگیزترین قسمت! معرفی قطاب قزوین.
قطاب قزوین یک شیرینی جدیده که اولین بار آقای علیرضا قهرمانی توی قزوین، در کارگاه شیرینی سنتی رضا، ابداع کرده. این آقا قبلاً به بابل و مشهد رفته بوده، یه جاهایی که قطاب خوشمزهای دارن، و خودشم وقتی اونجا قطاب میخورده، خیلی خوشش اومده. بعدش، از اونجا ایده گرفته و یه قطاب جدید درست کرده. حُسن این قطاب اینه که داخل روغن فراوون سرخ نمیشه، به جای اون توی فر میپزه و خیلی لطیف و خوشمزهست. اولش این قطاب رو توی مغازه فروختن، بعدشم بستهبندیش کردن و شروع کردن به پخشش. خب، دیدن که مردم خیلی خوششون اومده و شروع کردن به خرید و استقبال کردن. حالا هم قطاب قزوین توی خیلی شهرها مورد پسند مردمه و خیلی مغازهدارها قطابهاشون رو از شیرینی سنتی رضا میخرن. این کار باعث شد که خیلی از همکاراشون هم ایده بگیرن و اونها هم شروع کنن به تولید و فروش قطاب. این قطاب شامل آرد، روغن و شکر هست، و خمیرشم با روغن کره ای درست میشه، و مغزشم شامل گردو، هل و گلابه. و اگر بخوام از تفاوت دیگهاش بگم، مزهی نون این قطاب هست که منحصربفرده.
همونطور که از قبل هم گفتم این قطاب رو توی خیلی از مغازه ها و فروشگاهها میتونید پیدا کنید. اما اگر میگید حتماً حتما باید قطاب شیرینی رضا باشه و تازهی تازه باشه، لینک خرید مستقیمش رو براتون میذارم. هم تهران و هم شهرستانها به راحتی میتونید از این شیرینی خرید کنید.
خب، همونطور که دیدید، قطاب از اون شیرینیهای خاصه که حتی اگه دفترچه رسمی داشته باشه، از خوشبویی و طعمش خبر نمیده! یعنی حتما باید امتحانش کنی تا با طعم و مزه واقعیش آشنا بشی.
من نمیگم کدوم قطاب رو بیشتر دوست دارم. هر کدوم برای من یک جور نوستالژی از طعم و هنر ایرانیه. اما دوست دارم نظر شما رو بدونم. اگر بخواین قطاب رو به عنوان سوغاتی برای کسی ببرید، مال کدوم شهر رو انتخاب میکنید؟
قطاب یزد یه چیز دیگست
قطابهای بابل خوشمزه هستند چون خودم مازنی هستم به مزه اونا عادت دارم . مزه قطاب خونگی میده. قطاب یزد هم برام سوغات اورده بودن
بی شک قطاب قزوین انتخاب منه
من هم قطاب قزوین و هم قطاب یزد را امتحان کردم و هر دو به نوبه خودشان بینظیر هستند. قطاب قزوین با طعم ویژه هل و گردو و پخت در فر، حس تازهتری دارد و برای سلامتی بهتر است. از طرفی قطاب یزد با طعم سنتی و پخت در روغن، طعمی کاملاً کلاسیک و شیرینتر دارد. واقعاً سخت است بین این دو انتخاب کنم چون هر کدام جذابیتها و لذت خاص خودشان را دارند.